blog • Promeda

Zgodnie z art. 12e.1. ww. ustawy: “W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii dopuszcza się przeprowadzanie szkoleń wstępnych w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy i służby w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, z wyjątkiem instruktażu stanowiskowego:

1) pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym
2) pracownika zatrudnionego na stanowisku, na którym występuje narażenie na działanie czynników niebezpiecznych
3) pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa w pkt 1 i 2
4) ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.”

“Ustawa antycovidowa” utrzymuje zatem obowiązek przeprowadzenia obu części szkolenia wstępnego bhp:

1) instruktażu ogólnego (prowadzonego przez przedstawiciela służby bhp)
2) instruktażu stanowiskowego (prowadzonego przez przełożonego)

Co się zatem zmieniło? Dopuszcza się formę zdalną zarówno dla instruktażu ogólnego, jak i stanowiskowego (za wyjątkiem pracowników zatrudnianych na stanowiskach robotniczych oraz narażonych na działanie czynników niebezpiecznych oraz uczniów i studentów odbywających praktyki).

Te same przepisy przedłużyły ważność szkoleń bhp.
W art. 12e.2. czytamy: “W przypadku gdy termin przeprowadzenia szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy lub bezpieczeństwa i higieny służby przypada w okresie:
1) obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub
2) 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego,

(…) termin ten wydłuża się do 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo (…) stanu epidemii”.

Ww. przepisy nie odnoszą się do formy przeprowadzania szkoleń okresowych bhp. Za obowiązujące uznajemy zatem zasady określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dn. 27 lipca 2002 w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy z późn. zmianami. Forma zdalna szkolenia okresowego bhp (tzw. samokształcenie kierowane) możliwa jest dla wszystkich pracowników za wyjątkiem tych, którzy zatrudnieni są na stanowiskach robotniczych.

Promeda od kilku lat udostępnia swoim klientom platformę e-learningową. Rozszerzenie naszej oferty o szkolenia wstępne bhp online było naturalnym posunięciem. Z drugiej strony, po ponad rocznym okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego wiemy, że coraz więcej osób ma dość komputera i wykonywania wszystkich szkoleń zdalnie.

Co przygotowaliśmy dla osób mających dość komputera?
– skrypt z możliwością oszczędnego wydruku do poczytania w fotelu,
– audiobook do odsłuchania w najbardziej dogodnym momencie.

Jesteś pracodawcą zatrudniającym pracowników na stanowiskach robotniczych i pomimo obowiązujących przepisów chcesz być z okresowymi szkoleniami bhp na bieżąco?

Również zapraszamy! Wykładowcy Promedy są zaszczepieni przeciwko COVID-19, w naszych przestrzeniach dostępne są płyny do dezynfekcji oraz obowiązuje nakaz zakrywania ust i nosa za pomocą maseczki. Regularnie dezynfekujemy najczęściej dotykane powierzchnie i sprzęty. Po godzinach pracy codziennie dezynfekujemy wszystkie pomieszczenia lampą UVC. Skład grupy szkoleniowej staramy się ograniczać do pracowników jednego zakładu pracy. Przy większej grupie szkoleniowej, szkolenie przeprowadzamy w lokalizacji klienta.

Autor: Małgorzata Sulestrowska, główny specjalista ds. bhp w Promeda Sp. z o.o.

Śledźcie naszego bloga (również na Facebooku i Linkedin), gdzie poruszamy istotne kwestie związane z medycyną pracy i BHP.
Oczywiście, daj nam znać jeśli masz temat, który powinniśmy Twoim zdaniem bliżej omówić.

Przepisy tzw. “ustawy antycovidowej” (Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z późn. zmianami) zmieniają zasady wykonywania wstępnych badań profilaktycznych pracowników rozpoczynających pracę na danym stanowisku. Analogiczne zmiany dotyczą badań kontrolnych (po dłuższej niż 30 dniowej nieobecności pracownika spowodowanej zwolnieniem lekarskim). Przyjrzyjmy się bliżej obowiązującym podczas pandemii przepisom w tym zakresie.

Zgodnie z obowiązującymi standardowo, “pozapandemicznymi” przepisami (Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy z późn. zmianami) badania profilaktyczne pracowników są wykonywane przez lekarza medycyny pracy, z którym dany pracodawca ma podpisaną umowę na sprawowanie opieki profilaktycznej nad pracownikami.

Więcej o tym obowiązku piszemy w artykule: Dlaczego pracodawca musi podpisać umowę z lekarzem medycyny pracy?.

Na czas trwania stanu epidemii oraz zagrożenia epidemicznego, ustawodawca zliberalizował powyższy obowiązek. W art. 12a.3. ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych czytamy: “W przypadku braku dostępności do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego, badanie takie może przeprowadzić i wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie inny lekarz. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 180dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Lekarz ten może przeprowadzić badanie i wydać orzeczenie lekarskie w trybie określonym w art.2 ust.4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Do orzeczenia lekarskiego stosuje się odpowiednio art.2 pkt. 6. ustawy z dnia 28kwietnia 2011r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz.U. z2020r. poz.702, 1493 i1875). Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.”

Choć ustawodawca dopuszcza wykonanie badania wstępnego przez lekarza innego niż ten, z którym zakład pracy ma podpisaną umowę – orzeczenia takie stracą ważność do 180 dni po odwołaniu stanu epidemii / zagrożenia epidemicznego. Rozwiązanie takie jest na pewno wygodne dla pracodawców mających podpisane umowy z lekarzami, których dostępność w dobie pandemii jest ograniczona.
Z drugiej strony, należy pamiętać, że ww. orzeczenia mają charakter tymczasowy i docelowo powinny być zastąpione wystawionymi przez lekarza medycyny pracy, z którym pracodawca ma podpisaną umowę. Ponadto, w związku z możliwością odłożenia w czasie badań okresowych pracowników, istnieje ryzyko kolejek u lekarzy medycyny pracy po zakończeniu pandemii.

NZOZ Promeda jako placówka medyczna (nie lecznicza), świadczy wyłącznie usługi z zakresu medycyny pracy i nie przyjmuje pacjentów chorych. Aby minimalizować ryzyko kontaktu pomiędzy pacjentami, umawiani są oni na konkretną godzinę. Przed wizytą przeprowadzamy z każdym pacjentem wywiad, podczas którego upewniamy się, że nie miał w ostatnim czasie kontaktu z osobami zakażonymi koronawirusem oraz nie ma niepokojących objawów chorobowych. Wszyscy lekarze zatrudnieniu w NZOZ Promeda są zaszczepieni. W naszych przestrzeniach dostępne są płyny do dezynfekcji oraz obowiązuje nakaz zakrywania ust i nosa za pomocą maseczki. Regularnie dezynfekujemy najczęściej dotykane powierzchnie i sprzęty. Po godzinach pracy codziennie dezynfekujemy wszystkie pomieszczenia lampą UVC.

Autor: Małgorzata Sulestrowska, główny specjalista ds. bhp w Promeda Sp. z o.o.
Konsultacja: lek. med. pracy Elżbieta Jasińska, kierownik NZOZ Promeda.

Zgodnie z art. 12a.1. ww. ustawy: “W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, od dnia ogłoszenia danego stanu, zawiesza się wykonywanie obowiązków wynikających z przepisów art. 229§2 zdanie pierwsze, §4a w zakresie badań okresowych i§5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. – Kodeks pracy.”

Tym samym ustawodawca zdjął z pracodawców obowiązek terminowego wykonywania okresowych badań profilaktycznych pracowników. Warto zaznaczyć, że pomimo trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, na pracodawcy nadal ciąży obowiązek terminowego wystawienia skierowania na badanie profilaktyczne. Oznacza to przygotowanie skierowania w trzech egzemplarzach, (o czym piszemy w artykule: W ilu egzemplarzach pracodawca powinien wystawić skierowanie na badanie profilaktyczne pracownika?) z datą wcześniejszą niż data wygaśnięcia aktualnego orzeczenia lekarskiego.

W praktyce jednakże ustawodawca nie zakazał wykonywania badań okresowych pracowników. Dlaczego pracodawca powinien rozważyć kierowanie pracowników na badania okresowe pomimo trwającego stanu epidemii?

Badania profilaktyczne mogą się okazać niezwykle istotne zwłaszcza w dobie pandemii, kiedy system ochrony zdrowia jest przeciążony, a profilaktyka często odkładana jest “na po pandemii”. Tymczasem podczas badania profilaktycznego lekarz może wykryć dolegliwości wymagające dalszej diagnostyki, o których pacjent wcześniej nie wiedział.

Nie można postrzegać badań medycyny w skrajny sposób:
– z jednej strony nie jest ono tylko “dla papieru”,
– z drugiej natomiast nie służy do oceny czy pracownik “jest zdrowy” tylko czy nie ma przeciwwskazań aby pracował na danym stanowisku pracy.

Jednakże zawsze jest to konsultacja u lekarza, który przeprowadza wywiad i analizuje stan zdrowia pacjenta.

Autor: Małgorzata Sulestrowska, główny specjalista ds. bhp w Promeda Sp. z o.o.
Konsultacja: lek. med. pracy Elżbieta Jasińska, kierownik NZOZ Promeda.

Ponad roczny czas trwania pandemii obfitował w liczne artykuły, analizy i dyskusje. W niniejszym artykule przedstawiamy wytyczne, przepisy i instrukcje pochodzące z wiarygodnych źródeł (isap.sejm.gov.pl; www.zus.pl; www.pip.gov.pl; www.gis.gov.pl).

Wytyczne oraz lista kontrolna Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (CIOP), według której każdy pracodawca może sprawdzić czy w odpowiedni sposób przystosował zakład pracy do obostrzeń związanych z zagrożeniem epidemicznym.

Wytyczne dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej i innych form wychowania przedszkolnego oraz instytucji opieki na dziećmi do lat 3.

Aktualne ograniczenia związane z ograniczeniami ruchu granicznego

Zalecenia PIP dotyczące pracy zdalnej.

Wyjaśnienie Państwowej Inspekcji Pracy w związku z koronawirusem.

Informacja o tym, komu przysługuje zasiłek opiekuńczy na czas opieki nad dzieckiem w związku z zamknięciem z powodu COVID-19 żłobka – klubu dziecięcego – przedszkola – szkoły?

Najważniejsze zmiany dotyczące badań medycyny pracy opisaliśmy na naszym blogu w artykułach dot. wykonywania badań okresowych oraz wstępnych i kontrolnych.
Główne zmiany dotyczące obowiązku przeprowadzania szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy:

szkolenia wstępne bhp:
zdalne szkolenia wstępne bhp (instruktaż ogólny) -zapraszamy!
Pracodawco, pamiętaj, że instruktaż stanowiskowy dla:
– pracownika zatrudnianego/przenoszonego na stanowisko robotnicze,
– pracownika zatrudnionego/przenoszonego na stanowisko, na którym występuje narażenie na działanie czynników niebezpiecznych,
– ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką
powinien nadal odbywać się w formie stacjonarnej.

szkolenia okresowe bhp:
Termin przeprowadzenia szkolenia okresowego bhp wydłuża się do 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii.
zapraszamy na szkolenia okresowe online dla:
– pracowników administracyjno-biurowych,
– osób kierujących pracownikami,
– pracowników inżynieryjno-technicznych.
Szkolenia okresowe dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych będziemy przeprowadzać stacjonarnie, po czasie epidemii, w terminach wskazanych ustawą.

MATERIAŁY DLA PRACOWNIKÓW:

Oświadczenie o sprawowaniu opieki na dzieckiem w wieku do 8 lat w związku z zamknięciem z powodu COVID-19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły – wersja doc
Oświadczenie o sprawowaniu opieki na dzieckiem w wieku do 8 lat w związku z zamknięciem z powodu COVID-19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły – wersja PDF

PLAKATY INFORMACYJNE:

Jak prawidłowo nałożyć i zdjąć maseczkę?

Jak prawidłowo założyć i zdjąć rękawiczki?

Jak myć ręce?

Myj ręce – chroń życie

Jak dezynfekować ręce?

Informacja w sprawie profilaktyki – wersja polska

Informacja w sprawie profilaktyki – wersja angielska

Informacja w sprawie profilaktyki – wersja ukraińska

Informacja w sprawie profilaktyki – wersja rosyjska

Informacja w sprawie profilaktyki – wersja chińska

Informacja w sprawie profilaktyki – wersja wietnamska

Autor: Małgorzata Sulestrowska, główny specjalista ds. bhp w Promeda Sp. z o.o.
Konsultacja: lek. med. pracy Elżbieta Jasińska, kierownik NZOZ Promeda.

Śledźcie naszego bloga (również na Facebooku, gdzie poruszamy istotne kwestie związane z medycyną pracy i BHP.
Oczywiście, daj nam znać jeśli masz temat, który powinniśmy Twoim zdaniem bliżej omówić.

Pandemia wpłynęła na wiele stref naszego życia, a przede wszystkim na rytm życia prywatnego i pracy oraz zbilansowanie jednego aspektu względem drugiego. Warunki pracy, które wydawały się tymczasowe i niestandardowe, powoli stają się długoterminowym rozwiązaniem dla wielu pracodawców i pracowników. Dlatego też powstała potrzeba systemowego uregulowania współpracy w trybie zdalnym.

Budzące dużo pytań kwestie ponoszenia kosztów po stronie pracownika czy zapewnienia odpowiednich pomocy do pracy przez pracodawcę, są przedmiotem dyskusji i zgłaszanych przez obie strony uwag, które mają prowadzić do prawnego uregulowania tych kwestii. Warto nadmienić, że proponowane wstępnie rozwiązania pozostawiają dużo ustaleń na poziomie pracownik-zakład pracy, aby stworzyć też system elastyczny i dopasowany do potrzeb danego zakładu pracy.

Wg Kodeksu pracy, praca zdalna ma być rozwiązaniem do zastosowania w tzw. warunkach typowych, nie zaś jak obecnie ? w warunkach nadzwyczajnych, w celu przeciwdziałania COVID-19. Nie jest zatem zasadne przeniesienie obecnych regulacji w tym zakresie, zawartych w art. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r., ale konieczne jest stworzenie nowych regulacji, które zabezpieczą interesy obu stron stosunku pracy.

Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii planuje wykorzystać stanowiska zaprezentowane przez obydwie strony dialogu społecznego w ramach dialogu autonomicznego w pracach nad tą regulacją. Obecnie trwają w tym zakresie prace wewnątrz Ministerstwa. Uregulowanie tej kwestii w Kodeksie pracy jest dużym wyzwaniem.
Temat pracy zdalnej będzie też przedmiotem prac Zespołu negocjacyjnego – “praca”, powołanego przez Radę Dialogu Społecznego na rzecz wypracowania tematów do Umowy Społecznej.

Informacje szczegółowe:

Samo wykonywanie pracy zdalnej będzie się odbywało w uzgodnieniu między pracodawcą a pracownikiem.

W szczególnych, nadzwyczajnych przypadkach praca zdalna mogłaby być wykonywana także na polecenie pracodawcy (np. w sytuacji wystąpienia stanu nadzwyczajnego).

Praca zdalna będzie mogła być wykonywana całkowicie lub częściowo (tj. hybrydowo) w miejscu zamieszkania pracownika lub w innym miejscu ustalonym przez pracownika i pracodawcę.

Szczegółowe zasady wykonywania pracy zdalnej będą określane z udziałem partnerów społecznych na szczeblu zakładowym, dzięki czemu będą one mogły uwzględniać słuszne interesy zarówno pracodawcy, jak i pracowników ? w ramach ogólnych reguł określonych przepisami Kodeksu pracy.

Co do zasady to pracodawca będzie musiał dostarczyć pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiały i narzędzia niezbędne do jej wykonywania, jednakże za zgodą pracownika będzie mógł on wykorzystywać do tej pracy swoje prywatne materiały i narzędzia.

Przepisy dotyczące pracy zdalnej będą się także odnosić do kwestii kosztów związanych ze świadczeniem przez pracownika pracy zdalnej (w szczególności kosztów energii elektrycznej oraz dostępu do łączy telekomunikacyjnych) ? z uwzględnieniem interesów pracodawcy i pracowników, a także rodzaju i warunków świadczenia pracy zdalnej przez pracownika, z czym związana jest wysokość ponoszonych kosztów w poszczególnych przypadkach. Konkretne ustalenie kosztów zostanie określone na poziomie zakładowym.

Pracodawca będzie nadal zobowiązany do zapewniania BHP z wyłączeniem obowiązku:

– organizowania stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami BHP,
– dbania o bezpieczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego,
– dotyczących pomieszczeń pracy i obiektów budowlanych,
– dotyczącego urządzeń sanitarnych i środków higieny osobistej.

Narzędzia i materiały wykorzystywane przez pracowników przy pracy zdalnej będą musiały spełniać wymagania określone w przepisach Kp (niezależnie czy pracodawca je zapewnia czy pracownik wykorzystuje własny sprzęt).

Do badania wypadku przy pracy zdalnej będą miały zastosowanie przepisy o wypadkach w pracy ? z uwzględnieniem konstytucyjnego prawa pracownika do ochrony prywatności w miejscu zamieszkania.

Przepisy Kodeksu pracy o pracy zdalnej mają obowiązywać niezwłocznie po wyczerpaniu się możliwości pracy zdalnej na podstawie przepisów specustawy, tj. po upływie 3 miesięcy od odwołania stanu epidemii COVID-19.

Wciąż czekamy na ostateczny kształt przepisów i aktualnie nic żaden z powyższych aspektów nie jest potwierdzony, sam artykuł zaś powstał w oparciu o projekt ustawy.
Autor: Honorata Hencel, konsultant biznesowy w Promeda Sp. z o.o.
Konsultacja: Małgorzata Sulestrowska, główny specjalista ds. bhp w Promeda Sp. z o.o.

Do tej pory, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy, skierowanie na badanie profilaktyczne było wystawiane przez pracodawcę w dwóch egzemplarzach.

– jeden – przeznaczony dla lekarza medycyny pracy celem przekazania informacji o charakterze wykonywanej pracy i dołączenia do dokumentacji medycznej,
– drugi – przeznaczony dla pracownika, aby mógł przedstawić skierowanie w kolejnym miejscu zatrudnienia, wykazując, że charakter pracy wykonywanej na aktualnym i poprzednim stanowisku jest ten sam,
– trzeci – powinien być przechowywany w aktach osobowych pracownika.

PRZYPOMNIJMY: Zgodnie z Ustawą z 7 listopada 2014 r. o ułatwianiu działalności gospodarczej, w przypadku zmiany pracy na stanowisko, gdzie zagrożenia są tożsame ? ?nowy? pracodawca może uznać aktualne orzeczenie lekarskie (wystawione na poprzedniego pracodawcę) za wystarczające. Przepis ten nie dotyczy pracowników wykonujących prace szczególnie niebezpieczne (np. na wysokości).

Autor: Małgorzata Sulestrowska, główny specjalista ds. bhp w Promeda Sp. z o.o.
Konsultacja: lek. med. pracy Elżbieta Jasińska, kierownik NZOZ Promeda.